GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ TRONG XỬ LÝ NỢ XẤU TẠI VIỆT NAM

Nợ xấu là một vấn đề nan giải trong lĩnh vực tài chính, gây ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế. Tại Việt Nam, tình hình nợ xấu tại đang có xu hướng gia tăng. Nhận thức được tầm quan trọng này, Nhà nước đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách nhằm đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho việc thu hồi nợ và xử lý tài sản bảo đảm. 

Nợ xấu là gì?

Nợ xấu là các khoản vay mà người đi vay không thể trả nợ gốc và/hoặc lãi theo thời hạn đã cam kết trong hợp đồng tín dụng. Theo quy định, nợ xấu được phân thành các nhóm từ 3 đến 5, dựa trên mức độ rủi ro và thời gian quá hạn:

• Nhóm 3 (Nợ dưới tiêu chuẩn): Quá hạn từ 91 đến 180 ngày.

• Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ): Quá hạn từ 181 đến 360 ngày.

• Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn): Quá hạn trên 360 ngày.

Việc phân loại này giúp ngân hàng đánh giá mức độ rủi ro và đưa ra biện pháp xử lý phù hợp.

Tìm hiểu ngay: Cách chuyển nợ nhóm 2 về nhóm 1

Quy định pháp lý về xử lý nợ xấu

Xử lý nợ xấu tại Việt Nam được quy định trong nhiều văn bản pháp luật, bao gồm Luật Các tổ chức tín dụng, Nghị quyết 42/2017/QH14, Nghị định của Chính phủ và các thông tư hướng dẫn của NHNN. Các quy định quan trọng gồm:

• Luật Các tổ chức tín dụng: Điều chỉnh xử lý nợ xấu, thu giữ tài sản bảo đảm, mua bán nợ và tái cơ cấu nợ.

• Nghị quyết 42/2017/QH14: Cho phép thu giữ tài sản bảo đảm, thúc đẩy mua bán nợ, ưu đãi thuế và đơn giản hóa thủ tục xử lý tài sản.

• Nghị định 53/2013/NĐ-CP: Quy định hoạt động của VAMC trong mua bán, tái cơ cấu và thu hồi nợ xấu.

• Bộ luật Dân sự và Luật Thi hành án dân sự: Hướng dẫn xử lý tài sản bảo đảm và thi hành án thu hồi nợ.

• Thông tư của NHNN: Quy định về trích lập dự phòng, phân loại và cơ cấu lại thời hạn trả nợ.

• Nghị định 94/2020/NĐ-CP: Xử lý nợ xấu khi doanh nghiệp phá sản, cho phép TCTD tham gia tái cơ cấu hoặc thanh lý tài sản.

Việc hoàn thiện khung pháp lý về xử lý nợ xấu là cần thiết để đảm bảo quyền lợi của các tổ chức tín dụng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của hệ thống tài chính Việt Nam

Vai trò của VAMC trong xử lý nợ xấu

Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC) được thành lập với mục tiêu hỗ trợ các ngân hàng xử lý nợ xấu. VAMC thực hiện việc mua lại các khoản nợ xấu từ các tổ chức tín dụng, sau đó tiến hành tái cơ cấu, bán hoặc xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ.

Quy trình hoạt động của VAMC bao gồm:

1. Mua nợ xấu: VAMC mua lại các khoản nợ xấu từ các tổ chức tín dụng, giúp giảm tỷ lệ nợ xấu trên bảng cân đối kế toán của ngân hàng.

2. Quản lý và xử lý nợ: Sau khi mua, VAMC tiến hành quản lý, tái cơ cấu hoặc bán các khoản nợ để thu hồi vốn.

Với cơ chế hoạt động này, VAMC đóng vai trò quan trọng trong việc làm sạch bảng cân đối kế toán của các ngân hàng và hỗ trợ ổn định hệ thống tài chính.

Quy trình xử lý nợ xấu của ngân hàng

Các ngân hàng thương mại thường áp dụng quy trình xử lý nợ xấu bao gồm các bước sau:

1. Phân loại nợ: Dựa trên mức độ rủi ro và thời gian quá hạn, các khoản nợ được phân loại thành các nhóm từ 1 đến 5, trong đó nợ nhóm 5 là nợ có khả năng mất vốn cao nhất.

2. Thu thập thông tin: Ngân hàng thu thập và đánh giá thông tin về khách hàng, tình hình tài chính và nguyên nhân dẫn đến nợ xấu.

3. Lên kế hoạch xử lý: Dựa trên thông tin thu thập, ngân hàng đề xuất các biện pháp như tái cấu trúc nợ, gia hạn thời gian trả nợ, thu giữ và bán tài sản bảo đảm hoặc khởi kiện khách hàng ra tòa án để thu hồi nợ.

4. Thực hiện và giám sát: Triển khai các biện pháp đã đề ra và theo dõi tiến độ thực hiện, đảm bảo việc thu hồi nợ diễn ra hiệu quả.

Việc tuân thủ quy trình này giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa khả năng thu hồi nợ.

Các giải pháp xử lý nợ xấu hiệu quả

• Thu hồi nợ: Tổ chức tín dụng có thể thực hiện các biện pháp thu hồi nợ từ khách hàng, bao gồm cả việc khởi kiện ra tòa.

• Bán nợ: Tổ chức tín dụng có thể bán nợ xấu cho các tổ chức chuyên nghiệp mua bán nợ.

• Xử lý tài sản đảm bảo: Tổ chức tín dụng có thể xử lý tài sản đảm bảo của khoản nợ để thu hồi nợ.

• Cơ cấu lại nợ: Tổ chức tín dụng có thể cơ cấu lại khoản nợ cho khách hàng, bao gồm cả việc điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, lãi suất.

• Sử dụng dự phòng rủi ro: Tổ chức tín dụng sử dụng dự phòng rủi ro để bù đắp các khoản nợ xấu không thể thu hồi.

Nguyên tắc xử lý nợ xấu:

• Công khai, minh bạch: Quá trình xử lý nợ xấu phải được thực hiện một cách công khai, minh bạch.

• Bảo vệ quyền lợi hợp pháp: Phải bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan, bao gồm cả tổ chức tín dụng và khách hàng.

• Phù hợp với cơ chế thị trường: Việc xử lý nợ xấu phải phù hợp với cơ chế thị trường.

• Thận trọng, an toàn: Phải đảm bảo an toàn hệ thống, không gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của tổ chức tín dụng.

Thẩm định giá khoản nợ để xử lý nợ xấu

Thẩm định giá khoản nợ là quá trình xác định giá trị thực tế của khoản nợ và tài sản bảo đảm liên quan, nhằm đưa ra mức giá khởi điểm hợp lý cho việc bán đấu giá, phát mãi tài sản hoặc chuyển nhượng tài sản để xử lý nợ xấu. Theo Nghị định số 61/2017/NĐ-CP ngày 16/05/2017 của Chính phủ, việc thẩm định giá khởi điểm của khoản nợ xấu và tài sản bảo đảm phải tuân thủ các quy định chi tiết về quy trình và phương pháp thẩm định.

Việc thẩm định giá chính xác giúp các tổ chức tín dụng và VAMC đưa ra quyết định phù hợp trong việc xử lý nợ xấu, đảm bảo quyền lợi cho các bên liên quan và tối ưu hóa việc thu hồi nợ. Ngoài ra, thẩm định giá còn hỗ trợ trong việc xác định giá trị tài sản bảo đảm để giải quyết tranh chấp hoặc thực hiện các giao dịch mua bán, sáp nhập doanh nghiệp.

Công ty CP Đầu tư & Thẩm định quốc tế Đông Dương (SunValue) với hơn 23 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thẩm định giá, cung cấp đa dạng các dịch vụ thẩm định giá tài sản, bao gồm: bất động sản, động sản, doanh nghiệp, tài sản vô hình, cổ phiếu, trái phiếu,... phục vụ cho các mục đích xử lý nợ, vay vốn, mua bán, sáp nhập,...

Chúng tôi cam kết cung cấp các dịch vụ thẩm định giá chất lượng cao, chính xác, khách quan, và tuân thủ theo Tiêu chuẩn Thẩm Định giá Quốc tế (IVSC). Đội ngũ thẩm định viên của chúng tôi là những chuyên gia giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản và có chứng chỉ hành nghề thẩm định giá.

>>> Nếu bạn đang muốn thẩm định giá tài sản để xử lý nợ, đừng ngần ngại liên hệ với Thẩm định Quốc tế Đông Dương ngay!

Công ty Cổ phần Đầu tư & Thẩm định Quốc tế Đông Dương (SunValue)

• Địa chỉ: Hệ thống Thẩm định Quốc tế Đông Dương

• Hotline/Zalo: 081 519 8877

• Website: inavn.vn

• Email: contact@sunvalue.vn

• Facebook: Đầu Tư & Thẩm Định Quốc Tế Đông Dương

Kết luận

Thẩm định giá khoản nợ đóng vai trò quan trọng trong quá trình xử lý nợ xấu tại Việt Nam, giúp xác định giá trị thực tế của tài sản bảo đảm, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong các giao dịch mua bán, thanh lý nợ. Trong bối cảnh thị trường nợ xấu ngày càng phức tạp, việc nâng cao chất lượng thẩm định giá cùng với sự hoàn thiện của khung pháp lý sẽ là yếu tố then chốt giúp xử lý nợ xấu nhanh chóng và bền vững.